Het is weer winter, de kerstboom staat weer mooi opgetuigd in huis en heel misschien kunnen we dit jaar weer lekker schaatsen! Maar voor dat het zover is, is het handig om je alvast voor te bereiden. Waarschijnlijk staan de ijzers van je schaatsen nog in het vet. En heb je een pak speelkaarten speciaal voor tegen de blaren klaarliggen voor die leuke lokale schaatstocht die ieder jaar georganiseerd wordt. Een muts die je bij de aankoop van 2 UNOX- worsten kreeg en een lekkere warme sjaal heb je vast ook nog wel liggen. Maar weet je ook wat je moet doen als jou voorganger of jijzelf door het ijs zakt en onderkoeld raakt? Waarschijnlijk niet, en dat terwijl je zo goed voorbereid was. Om onderkoeling te herkennen moet je eerst het onderscheid kunnen maken tussen de 2 verschillende fasen van onderkoeling. Zo heb je lichte onderkoeling en ernstige onderkoeling. Onderkoeling noemt men ook wel hypothermie.
Lichte onderkoeling
Bij lichte onderkoeling moet je letten op de volgende symptomen: het slachtoffer heeft een bleke en droge huid. Het slachtoffer is aan het rillen. De ademhaling van het slachtoffer gaat van hyperventilatie naar langzaam en oppervlakkig. Het slachtoffer is vaak verward, moe en versuft en heeft last van een dalend bewustzijn.
Ernstige onderkoeling
Bij ernstige onderkoeling hebben we te maken met deze symptomen: Je slachtoffer stopt met rillen. De hartslag van je slachtoffer neemt af. Je slachtoffer heeft blauwe lippen, oren, vingers en tenen. De spieren van je slachtoffer worden stijf. Je slachtoffer heeft last van verminderde reflexen en een dalend bewustzijn.
Slachtoffer met onderkoeling behandelen
Nu je de verschillende fasen van onderkoeling kan onderscheiden is nu tijd om je uit te leggen hoe je je slachtoffer gaat behandelen. Allereerst stel je vast in welke fase van onderkoeling je slachtoffer zich bevind. Bevind je slachtoffer zich in een lichte onderkoeling dan zorg je ervoor dat je slachtoffer naar een warme omgeving verplaatst en natte kleding verwijderd. Droog het slachtoffer goed af! Is er geen warme omgeving in de buurt kun je het slachtoffer ook in een isolatie deken, handdoeken of dekens wikkelen (mits je deze bij je hebt natuurlijk). Geef je slachtoffer geen alcohol. Alcohol zal je slachtoffer wel een warm gevoel geven maar in werkelijkheid zal je slachtoffer alleen maar verder afkoelen. Het is wel aan te raden of je slachtoffer warme thee, soep of koffie geven. Is er een bad of douche in de buurt zet je onderkoelde slachtoffer hier dan niet onder! Door de te grote temperatuur verschillen kan de bloeddruk plotseling gaan dalen en je slachtoffer hierdoor het bewustzijn verliezen. Wrijf je slachtoffer ook niet warm, dit kan beschadiging van de huid opleveren waardoor en nog meer warmte verloren gaat. Verder kun je, je eigen lichaamswarme gebruiken om het slachtoffer warmte te bieden. Leg bijvoorbeeld de handen van het slachtoffer tussen je eigen oksels. Of omhels het slachtoffer in een gehurkte houding.
Bevind je slachtoffer zich een ernstige onderkoeling zorg je ervoor dat je het slachtoffer zo min mogelijk verplaatst. Bel in dit geval direct 112. Heeft het slachtoffer natte kleding, verwijder dan de kleding met een schaar. Let op probeer zo veel mogelijk bewegingen te beperken. Gebruik ook hier weer een isolatie deken, handdoeken of dekens (als je dit bij je hebt) om het slachtoffer warm te krijgen. Anders als bij een lichte onderkoeling geef je bij ernstige onderkoeling het slachtoffer niets te eten of drinken. Ook bij ernstige onderkoeling geldt dat je het slachtoffer niet mag warm wrijven. Dit kan beschadiging van de huid opleveren waardoor en nog meer warmte verloren gaat.
EHBO cursus volgen
Wil je meer weten over onderkoeling of wat je bijvoorbeeld kunt doen als een slachtoffer van onderkoeling in een shock beland? Of wil je gewoon op iedere situatie goed voorbereid zijn, en in staat zijn mensenlevens te redden? Volg dan een EHBO cursus via ehbocursus.nl