Wat doe je als er iemand om je heen ineens bewusteloos raakt? Hoe bepaal je met welke gradatie bewusteloosheid je te maken hebt? En nog belangrijker hoe ga je eerste hulp verlenen? Daar gaat deze tekst over. Allereerst is het handig om te weten wat bewusteloosheid precies is, en wat het verschil tussen flauwvallen en bewusteloos raken is.
Bewusteloosheid en flauwte
Bewusteloosheid kan je eigenlijk vergelijken met het onder narcose gaan tijdens een operatie. Je reageert niet meer op pijnprikkels en ook niet meer op geluiden. De oorzaak van bewusteloos raken ligt vaak samen met een tekort aan bloedtoevoer naar de hersenen. Een andere oorzaak van bewusteloosheid kan bijvoorbeeld een giftig gas zijn, neem bijvoorbeeld koolmonoxide. Bewusteloosheid kan ook voorkomen bij een flinke klap op het hoofd bij bijvoorbeeld een verkeersongeval of een geweldpleging. Bij flauwvallen gaat het om een lichte variant van bewusteloosheid. In tegen stelling tot bewusteloosheid reageert een slachtoffer bij flauwte vaak wel op een pijnprikkel. Flauwte kan onder ander worden veroorzaakt door hitte, benauwdheid of het kortstondig tekort krijgen van bloedtoevoer naar de hersenen. Dit gebeurd vaak als er te veel bloed zich ophoopt in de benen of buik. Dit is ook 1 van de redenen dat slachtoffers van flauwte vaak met de benen omhoog worden behandelt zodat de zwaartekracht weer voor bloedtoevoer naar de hersenen kan zorgen.
Bewusteloosheid behandelen
Nu we de verschillen weten tussen flauwte en bewusteloosheid kunnen we bepalen in welke status het slachtoffer zich bevind. Ga naar het slachtoffer toe en probeer het slachtoffer voorzichtig aan de schouders wakker te schudden. Spreek hierbij het slachtoffer hardop aan! Reageert het slachtoffer niet kun je ervan uit gaan dat het slachtoffer bewusteloos is. Om het zeker te weten kun je ook nog een pijnprikkel toedienen door hard met je duim in het sleutelbeen van het slachtoffer te drukken. Blijft het slachtoffer buiten bewustzijn dan heb je te maken met een bewusteloos slachtoffer. Schakel bij een bewusteloos slachtoffer altijd direct de alarm diensten in! (bel 112) Controleer of je slachtoffer ademt en of een hartslag heeft. Is dit niet het geval begin dan direct te reanimeren en beademen. Let hierbij goed op of de luchtwegen van het slachtoffer vrij zijn. Ademt het slachtoffer wel let dan goed op de kleur van het gezicht van het slachtoffer. Is het gezicht helemaal bleek kan er een inwendige bloeding aanwezig zijn. Als dit het geval is leg dan de benen van het slachtoffer hoger dan de rest van het lichaam zodat de bloedtoevoer richting de hersenen gaat. Is de kleur van het gezicht helemaal rood leg dan het hoofd van het slachtoffer hoger dan de rest van het lichaam. Dit kan namelijk duiden of een hersenbloeding of herseninfarct. Hier is het juist belangrijk om het bloed weg te lijden van de hersenen. In alle gevallen blijf je bij het slachtoffer en wacht je op de hulpdiensten. Controleer regelmatig de ademhaling (zorg ervoor dat het slachtoffer niet stikt in zijn of haar tong of braaksel) Indien nodig kun je het slachtoffer ook in de stabiele zijligging leggen. Dit doe je als het slachtoffer gaat braken of de tong dreigt in te slikken.
Volg een EHBO cursus!
Je weet nu (in theorie) wat je kunt doen als je een slachtoffer tegen komt van bewusteloosheid. Ik kan je alleen helaas niet vertellen hoe het voelt om te reanimeren of te beademen. Ik kan je ook niet in tekst vertellen hoe het voelt om iemand een pijnprikkel toe te dienen. Of hoe je een slachtoffer op de juiste manier in de stabiel zijligging legt. Vergelijk het met fietsen. Als je een kind voor het eerst goed uitlegt hoe een fiets moet berijden, betekend dit natuurlijk niet dat het gelijk wegrijd. Dit moet je toch echt in de praktijk oefenen! Hetzelfde is het geval met eerste hulp. Ik kan je in theorie alles vertellen wat je moet doen bij een ongeval maar dit zal je toch echt in de praktijk moeten gaan oefenen. Wil jij écht weten hoe je een bewusteloos slachtoffer moet helpen? Volg dan een EHBO cursus!
